مولانا شمسالدین یا کمالالدین محمد وحشیبافقی
یکی از شاعران نامدار سدهٔ دهم ایران است که در سال ۹۳۹ هجری قمری
در شهر بافق چشم به جهان گشود. دوران زندگی او با پادشاهی شاه تهماسب صفوی
و شاه اسماعیل دوم و شاه محمد خدابنده همزمان بود. وی
تحصیلات مقدماتی خود را در زادگاهش سپری نمود.
وحشی در جوانی به یزد رفت و از دانشمندان و
سخنگویان آن شهر کسب فیض کرد و پس از چند
سال به کاشان عزیمت نمود و شغل مکتب
داری را برگزید. وی پس از روزگاری اقامت در
کاشان و سفر به بندر هرمز و هندوستان، در اواسط عمر
به یزد بازگشت و تا پایان عمر ( سال ۹۹۱ هجری قمری) در
این شهر زندگی کرد. • آثار وحشی این
شاعر بزرگ روزگار خود را با اندوه و سختی و
تنگدستی و تنهائی گذراند و دراشعار زیبا و دلکش او سوز
و گداز این سالهای تنهایی کاملا مشخص است .
وی غزل سرای بزرگی بود و در غزلیات خود از
عشقهای نافرجام، زندگی سخت و مصائب و
مشکلات خود یاد کرده است. کلیات وحشی متجاوز از نه هزار بیت و شامل قصیده، ترکیب بند و ترجیع بند، غزل، قطعه، رباعی و مثنوی است. وحشی
دو منظومهٔ عاشقانه دارد. یکی ناظر و منظور که عشق همجنسگرایانه
پسران شاه و وزیری را بر یکدیگر روایت میکند. و دیگری فرهاد و شیرین
به استقبال از خسرو و شیرین نظامی. مثنوی نخستین به سال ۹۶۶ به پایان رسید
و ۱۵۶۹ بیت است و اما مثنوی دوم که از شاهکارهای ادب دراماتیک پارسی است،
هم از عهد شاعر شهرت بسیار یافت لیکن وحشی بیش از ۱۰۷۰ بیت از آن را نساخت
و باقی آن را وصال شیرازی شاعر مشهور سده سیزدهم هجری (م ۱۲۶۲) سروده و با
افزودن ۱۲۵۱ بیت آن را به پایان رسانیدهاست. شاعری دیگر به نام صابر
بعد از وصال ۳۰۴ بیت بر این منظومه افزود. مثنوی معروف دیگری که وحشی
به پیروی از نظامی سروده «خلد برین» است بر وزن
مخزنالاسرار و مرتب بهشت روضه. مثنویهای کوتاهی از وحشی در
مدح و هجو و نظایر آنها بازمانده که اهمیت منظومههای یادشده را
ندارد.
مدیریت
جمعه 29 اردیبهشتماه سال 1391 ساعت 04:52 ب.ظ